U xơ tử cung và biện pháp điều trị

1/ U xơ tử cung là gì?

U xơ tử cung là khối u lành tính phát triển từ cơ trơn tử cung, u gồm tổ chức liên kết và cơ trơn tử cung nên được gọi là u xơ tử cung. U là những khối u tròn, đặc, mật độ chắc, mầu trắng ngà giới hạn rõ với lớp cơ tử cung bao quanh có màu hổng. Có thể có một hoặc nhiều u xơ ở nhiều vị trí khác nhau trên thành tử cung. Các khối u có thể to nhỏ khác nhau. U xơ tử cung giới hạn với thành tử cung bởi một lớp vỏ bọc và một lớp tổ chức liên kết lỏng lẻo, từ lớp vỏ này có những mạch máu nhỏ đi vào khối u. Trong u thấy các sợi xơ, sợi cơ và tổ chức liên kết đan xen lẫn nhau và xếp thành hình xoáy ốc. Đây là bệnh rất hay gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản từ 30 đến 50 tuổi.

2/ Các triệu chứng lâm sàng

► Triệu chứng ngoài thời kỳ mang thai:

- Đau bụng dưới: chủ yếu là vùng tử cung, đặc biệt là vào các kì kinh nguyệt.

- Đau khi quan hệ tình dục: Cơn đau kéo dài khi quan hệ tình dục.

- Xuất huyết âm đạo như: rong kinh (kinh kéo dài), rong huyết (xuất huyết ngoài chu kỳ hành kinh), cường kinh (lượng kinh rất nhiều).

- Với u to có thể sờ nắn thấy, sờ nắn u sẽ thấy đau, cộm.

- Thấy buồn tiểu nhiều do u đè ép vào bàng quang, thường là các khối u vùng eo tử cung. Nếu u to quá chèn ép vào niệu quản sẽ gây ra thận ứ nước. Nếu u ép đến trực tràng, người bệnh có nguy cơ trĩ và táo bón.

- Khó thụ thai và lâu có con (hiếm muộn).

► Triệu chứng trong thời kỳ mang thai:

- Sẩy thai.

- Ngôi thai bất thường nên khó sinh đường âm đạo làm tăng nguy cơ sinh mổ.

- Thai chậm tăng trưởng thậm chí suy dinh dưỡng.

- Dễ gây băng huyết do một phần khối u xơ tử cung to làm chậm sự co hồi của tử cung sau sanh.

3/ Điều trị

Phần lớn u xơ không cần điều trị, chỉ cần đi khám định kỳ để theo dõi sự phát triển của u xơ.

3.1 Điều trị nội khoa

Thuốc điều trị u xơ tử cung thực chất là các loại nội tiết tố sinh dục, được đưa tạm thời vào cơ thể bệnh nhân để gây ức chế buồng trứng tạm thời không tiết estrogen, nhằm làm cho khối u nhỏ lại (giống như tình trạng mãn kinh). Sau khi ngưng thuốc, buồng trứng sẽ làm việc trở lại và sẽ kích thích khối u tiếp tục phát triển. Phương pháp này chỉ áp dụng cho các khối u lớn chờ phẫu thuật hoặc các u giàu tưới máu giúp làm giảm nguy cơ chảy máu nhiều khi phẫu thuật và thủ thuật.
Một số các chất từ thực vật có thể hạn chế sự phát triển của khối u như lá cây Trinh nữ hoàng cung

3.2 Phẫu thuật

- Mổ mở: Mổ mở qua thành bụng ngoài phúc mạc.

- Mổ nội soi: Mổ nội soi qua thành bụng hoặc mổ nội soi qua đường âm đạo.

Có hai cách chính để loại bỏ khối u xơ tử cung: cắt bỏ tử cung bán phần hay hoàn toàn và mổ bóc u xơ chọn lọc. Nếu cắt tử cung sẽ làm mất vĩnh viễn khả năng có thai nên chỉ áp dụng đối với các trường hợp u quá to có chảy máu nhiều trong lúc phẫu thuật và phụ nữ đã sinh đủ số con hoặc không mong muốn có con trong tương lai.

- Phương pháp can thiệp làm thuyên tắc mạch máu

Dùng catheter đưa từ động mạch đùi lên vào động mạch tử cung rồi bơm chất gây tắc mạch. Phương pháp này làm tắc các động mạch nuôi các u xơ tử cung, chỉ áp dụng cho các u xơ tử cung giàu mạch máu. Sau tắc mạch thường sẽ rất đau do khối u xơ tử cung bị hoại tử nhồi máu.

Tuy nhiên phương pháp này có nguy cơ sẽ tắc các nhánh cấp máu cho buồng trứng hoặc các vùng cơ tử cung lành nên có một tỉ lệ vô kinh thậm chí vô sinh sau tắc mạch. Phương pháp này nên áp dụng cho các trường hợp khối u xơ tử cung giàu mạch máu và người phụ nữ đã đủ số con hoặc không mong muốn có thêm con trong tương lai.

- Phương pháp điều trị MRI HIFU (Magnetic resonance guided high intensity focused ultrasound - siêu âm tập trung cường độ cao dưới định vị của cộng hưởng từ).

Phương pháp này là dùng sóng siêu âm cường độ cao hội tụ tại khối u, tạo hiệu ứng nhiệt để đốt tế bào khối u dưới định vị bằng hình ảnh cộng hưởng từ, phần mô tế bào hoại tử do nhiệt sẽ được cơ thể hấp thu theo con đường thực bào. Sau điều trị, chụp lại MRI vùng chậu để đánh giá lại kết quả và nhận định sự thu nhỏ dần của khối u định kỳ theo thời gian 06 tháng, 12 tháng, 24 tháng. Có khoảng 20% số bệnh nhân cần phải điều trị bổ sung sau 12 tháng điều trị bằng MRI HIFU.

Đây là phương pháp điều trị u xơ tử cung tiên tiến nhất hiện nay, giúp loại trừ mô đích bất thường trong cơ thể mà không cần phẫu thuật, không chảy máu, không để lại sẹo, không ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, giúp bảo tồn tử cung, độ an toàn cao. Hôm sau có thể làm việc trở lại. Phương pháp này chỉ áp dụng cho các loại u xơ tử cung nghèo mạch máu nuôi, không áp dụng cho các u xơ tử cung giàu mạch máu.

Mỗi phương pháp điều trị đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng. Điều quan trọng là các bệnh nhân u xơ tử cung đã có biến chứng thì trước khi chọn bất kỳ một phương pháp điều trị nào cần chụp cộng hưởng từ vùng chậu để đánh giá chính xác đặc điểm của khối u xơ tử cung cũng như mức độ tưới máu của u xơ tử cung.

Trích nguồn: PGS-TS, Bác sĩ Hà Hoàng Kiệm

Ancan - Hỗ trợ điều trị u bướu, giúp tăng cường sức đề kháng, miễn dịch cho cơ thể, hạn chế sự tăng trưởng và di căn của khối u, hỗ trợ giảm thiểu nguy cơ gây ra khối u do tác nhân oxi hóa, đồng thời tăng cường chức năng gan. Đối với cá nhân bị u xơ tử cung hoàn toàn có thể sử dụng kết hợp ancan trong điều trị để mang lại hiệu quả tối ưu hơn cả.